Myrmeblog – blog hodowcy i badacza mrówek

Camponotus herculeanus (gmachówka koniczek/cieśla)

Gmachówka cieśla inaczej nazywana gmachówką koniczek jest jedną z największych mrówek Europy.

Jest to gatunek występujący w północno-wschodniej Polsce oraz w górach. Gniazduje w lasach, najczęściej w próchniejących pniakach, rzadziej w pniach żywych drzew (głównie iglastych).

Mrówki te żywią się spadzią mszyc, sokiem z drzew oraz drobnymi bezkręgowcami, upolowanymi przez kastę żołnierzy.

Hodowla mrówek tego gatunku polecana jest doświadczonym hodowcom, ze względu na bardzo powolny rozwój. Mimo to Camponotus herculeanus to bardzo cenna mrówką z uwagi na duże rozmiary i występujący w kolonii system kastowy. Poniżej przedstawiam zdjęcie mojej gmachówki w momencie składania jaj:

Jeśli chodzi o wygląd królowa mrówek Camponotus herculeanus to bardzo duża, czarna z czerwonymi odnóżami i fragmentem tułowia mrówka, u nasady odwłoka (od strony łuski pomostka) posiadająca małą, czerwoną plamę. Jest to cecha odróżniająca ją od blisko spokrewnionego gatunku Camponotus ligniperdus (gmachówki drzewotocznej), która posiada dużą, rozległą plamę obejmującą pierwszy tergit odwłoka (u Camponotus herculeanus odwłok widziany z góry cały czarny). Camponotus ligniperdus jest także trochę większa.

Królowa gmachówki cieśli osiąga wielkość od 15 do 18mm. Pierwotnie posiada duże żółtawo zabarwione skrzydła. Zakłada ona gniazdo w sposób klasztorny, nie opuszczając do końca życia swojego nowo założonego gniazda. Poniżej fotografia skrzydlatej królowej:

U Camponotus herculeanus występuje polimorfizm, czyli można wyróżnić poszczególne kasty robotnic (piastunki, zbieraczki i żółnierzy), których wielkość waha się od 5 do 12mm.

Gmachówka koniczek jest gatunkiem monoginicznym, w którym dorosłe kolonie osiągają liczebność do 10 tysięcy robotnic.

Główny czas lotów godowych tego gatunku przypada na czerwiec. Więcej informacji na temat rójek gatunków mrówek w Polsce można znaleźć tutaj.

Camponotus herculeanus – galeria zdjęć