Formica rufibarbis
maj
02
Formica rufibarbis (pierwomrówka krasnolica)
Pospolity gatunek mrówki z rodzaju Formica. Posiada bardzo ciekawe ubarwienie z charakterystycznym pomarańczowo-czerwonym wzorem na tułowiu. Duży rozmiar, szybkość i agresja to główne cechy charakteryzujące pierwomrówkę krasnolicę.
Cechy charakterystyczne
– ubarwienie ciała,
– kolonie mono lub poliginiczne,
– szybkość i agresja,
– siedlisko.
Ubarwienie ciała
Formica rufibarbis posiada dwubarwne czarno-czerwone ciało, gdzie tułów jest znacznie jaśniejszy od pozostałych części ciała. Jeśli chodzi o hodowlę sztuczną dopiero w kolejnych pokoleniach robotnic, różnica barw jest wyraźna. Robotnice są podobne zarówno do pierwomrówki ziemnej (Formica cunicularia), mrówek leśnych takich jak mrówka rudnica (Formica rufa) czy mrówka ćmawa (Formica polyctena), a także do niedawno nowo wyodrębnionego gatunku Formica clara. Królowa jest łatwiej rozróżnialna. Posiada charakterystyczny wzór na tułowiu, kształtem przypominający literę H. Może przypominać także literę M lub Y. Niewątpliwie jest to bardzo charakterystyczny wzór, występujący jedynie u Formica rufibarbis i Formica clara.
Kolonie mono lub poliginiczne
Kolonie mogą zawierać jedną lub kilka królowych, przy czym są monokaliczne, czyli zajmują jedno gniazdo, w którym może się znajdować kilkaset robotnic.
Szybkość i agresja
Pierwomrówka krasnolica charakteryzuje się szybkim, dynamicznym sposobem poruszania i zmienianiem kierunków ruchu. Jest to przystosowanie do ochrony przed drapieżnikami. Mrówki są bardzo agresywne. Robotnice atakują inne gatunki mrówek i owady. W momencie naruszenia otworu do gniazda, mrówki gwałtownie wybiegają, boleśnie kąsając. Przekonałem się o tym na własnej skórze. 🙂
Siedlisko
Gniazduje w ziemi na terenach o suchym, nasłonecznionym, otwartym środowisku. Wymaga ciepłych warunków, w związku z tym siedliska, na których występuje, muszą być otwarte, aby umożliwić dostawanie się wystarczającej ilości światła. Gniazda są podziemne lub znajdują się pod kamieniami. Wejście do gniazda składa się z małego otworu, które może być ukryty w trawie.
Czy wiesz że?
Formica rufibarbis podobnie jak opisywana na łamach Myrmebloga pierwomrówka łagodna (Formica fusca) jest narażona na ataki ze strony mrówek zbójnic (Formica sanguinea). Co ciekawe w Wielkiej Brytanii w związku z zagrożeniem tego gatunku, mrówki zbójnice są usuwane z terenów występowania pierwomrówek.
Rójka
Lotów godowych należy się spodziewać w czerwcu oraz lipcu. Więcej szczegółów na temat rójek można znaleźć tutaj: Kalendarz rójek 2021.
Domena: | Eukarionty (Eukaryota) |
Królestwo: | Zwierzęta (Animalia) |
Typ: | Stawonogi (Arthropoda) |
Podtyp: | Tchawkowce (Tracheata) |
Gromada: | Owady (Insecta) |
Rząd: | Błonkoskrzydłe (Hymenoptera) |
Podrząd: | Stylikowce (Apocrita) |
Rodzina: | Mrówkowate (Formicidae) |
Podrodzina: | (Formicinae) |
Plemię: | (Formicini) |
Rodzaj: | (Formica) |
Gatunek: | Pierwomrówka krasnolica (Formica rufibarbis) |
Polska nazwa | pierwomrówka krasnolica |
Forma struktury społecznej | monoginiczna/poliginiczna |
Sposób inicjowania społeczeństw | klasztorny |
Liczebność | kilkaset |
Barwa | czarno-czerwona |
Długość ciała robotnic | 5 - 7 [mm] |
Długość ciała królowych | 9 - 10 [mm] |
Kasty | brak (monomorfizm) |
Żądło | brak |
Rójka | czerwiec - lipiec |
Formica rufibarbis – zdjęcie
Czytelniku Myrmebloga!
Zachęcam do oceny wpisu w lewym górnym rogu. Być może masz własne doświadczenia z tym gatunkiem? Jeśli chciałbyś się podzielić swoją wiedzą, zrób to w komentarzu poniżej! 😉
ZielonaMrówka
Kolorystyka u tych mrówek jest bardzo zmienna, szczególnie u robotnic. Jest bardzo niewielka różnica (niewidoczna gołym okiem) między F. rufibarbis a F. clara (gatunek niedawno wyodrębniony z F. rufibarbis). Bez liczenia włosków na „plecach” nie można stwierdzić że 100% pewnością, że coś jest clara albo rufibarbis. Może warto to dopisać?
Filip
Tak, racja. Dziękuję za komentarz. Ta informacja zostanie na pewno dodana 😉
Maciej
Zrobisz kiedyś taki wpis o F.cunicularia ?,bardzo chętnie bym o takowych poczytał ( to nie ma żadnego związku z tym że złapałem taką … ) .
Filip
Pewnie! Jest na liśxie artykułów do napisania! 😉